ورق‌ها محصول نورد مسطح هستند و به صورت سیم پیچ پیچانده می‌شوند تا هم حجم کمتری اشغال کنند و هم حمل و نقل آنها آسان باشد. ورق فولادی از انواع ورق‌های فلزی است که به منظور اهداف ساختاری و زیبایی بسیاری استفاده می‌شود. ورق آهن را عمدتا در نوع رولی و صفحه ای می توان شناسایی کرد اما همین دو نوع نیز دارای انواع مختلفی می باشد
ورق‌ها محصول نورد مسطح هستند و به صورت سیم پیچ پیچانده می‌شوند تا هم حجم کمتری اشغال کنند و هم حمل و نقل آنها آسان باشد.
ورق فلزی در صنعت خودرو و ساخت و ساز لوازم خانگی کاربرد بسیاری دارد. همچنین در صنایع مختلف از جمله صنعت ساختمان سازی و نیز برای تعمیر و نگهداری آن از ورق فلزی استفاده می‌شود.
که در ادامه به بررسی و معرفی انواع آن میپردازیم با ما همراه باشید
- ورق سیاه
- ورق روغنی
- ورق رنگی
- ورق گالوانیزه
این ورق‌ها بر اساس نحوه‌ی فرآیند ساخت و نوع مواد و آلیاژهای مصرفی دسته بندی می‌شوند که هر کدام در بخشی از تولید و صنعت به کار برده می‌شود. یک مجتمع فولاد همهٔ فرایندهای زیر را برای تولید فولاد انجام می‌دهد:
- تولید آهن (تبدیل سنگ معدن به آهن مایع)
- تولید فولاد (تبدیل آهن چدن به فولاد مایع)
- ریخته‌گری (انجماد فولاد مایع)
- نورد کردن (کاهش اندازهٔ قطعات)
- نورد محصول (شکل‌دهی پایانی)
مواد خام اساسی برای یک مجتمع، سنگ‌آهن، سنگ‌آهک و زغال‌سنگ (یا کُک) هستند. این مواد در دسته‌هایی در یک کوره بلند (جایی که ترکیبات آهن موجود در سنگ‌آهن اکسیژن اضافی را آزاد کرده و به آهن مایع تبدیل می‌شوند) پر می‌شوند. در فاصلهٔ چند ساعت، آهن مایع انباشته‌شده از کوره بلند به‌صورت آهن‌چدن یا دیگر اشکال جهت تولید فولاد جاری می‌گردد. از منظر تاریخی، فرایند بسمر یک پیشرفت مهم در تولید فولاد به گونهٔ تجاری بود که البته اکنون این فرایند با فرایندهای دیگری مانند روش اکسیژنِ بازی جایگزین شده‌است.
فولاد گداخته در داخل قالب‌های بزرگی ریخته می‌شود. در هنگام فرایند ریخته‌گری، روش‌های مختلفی استفاده می‌شود مانند افزودن آلومینیوم که سبب می‌شود ناخالصی‌های موجود در فولاد بر روی سطح شناور شوند تا عوامل بتوانند آنان را جدا کنند.
به دلیل هزینه‌های انرژی و فشار ساختاری مرتبط با گرم و سرد کردن یک کورهٔ بلند، معمولاً تجهیزات اصلی تولید فولاد به گونهٔ مداوم در طی چندین سال فعالیت خواهند کرد. حتی در دوره‌های با تقاضای اندک فولاد، امکان اجازه دادن به کوره بلند جهت سردشدن وجود ندارد گرچه انجام برخی تنظیمات در نرخ تولید ممکن می‌باشد.
مجتمع‌های فولاد، تأسیسات بزرگی هستند که معمولاً تنها در صورتی اقتصادی می‌باشند که با ظرفیت ۲٬۰۰۰٬۰۰۰ تن یا بالاتر از آن فعالیت کنند. محصولات پایانی‌ای که توسط یک مجتمع فولاد تولید می‌شوند عموماً مقطعات بزرگ، صفحات سنگین، نوارهای فولادی، مفتول‌ها، ریل‌های راه‌آهن و گاهی محصولات فولادی طویل مانند فولاد ساختاری (ساختمانی) و لوله‌های فلزی هستند.
یک آلودگی محیطی مهم مرتبط با مجتمع‌های فولاد، آلودگی‌های ایجاد شده در تولید کُک است که خود یک محصول میانی و ضروری در فرایند احیای سنگ‌آهن در کوره‌های بلند می‌باشد.
مجتمع‌های فولاد ممکن است برخی فرایندهای فولادی خود را به واحدهای کوچک بسپارند.
فرایند تولید ورق آهنی
برای ساخت ورق فولادی ابتدا شمش فولادی را وارد خط تولید کارخانه می نمایند، پس از آن این محصول را تحت دمای مشخصی قرار داده تا گرم شود. در مرحله بعد شمش فولادی حرارت دیده را از میان غلتک هایی عبور داده تا به اندازه و ابعاد مشخصی برسند.
در ادامه به توضیح کاملتری از فرایند تولید ورق آهنی میپردازیم
شمش‌ها مصالح اولیه‌ای هستند که در تولید انواع محصولات فولادی به کار برده می‌شوند. برای ساخت ورق از شمش اسلب یا تختال استفاده می‌کنند. شمش تختال متشکل از آهن، کربن، نیکل، مولیبدن، مس، کروم می‌باشد. این شمش بدون حفره و ترک بوده و مناسب نورد برای تولید انواع تسمه، لوله و ورق است.
برای تولید شمش اسلب سنگ آهن را در کوره بلند و یا با استفاده از روش‌های متداول دیگر ذوب کرده و به شکل مستطیل در ضخامت 160 میلی‌متر تبدیل می‌کنند.
نوردکاری ورق فولادی
برای ساخت ورق، شمش تختال را بایستی با استفاده از نورد به ضخامت‌های کمتر تبدیل کرد. برای انجام نورد گرم بر روی شمش درجه حرارت را تا نزدیک به نقطه ذوب تنظیم می‌کنند. سپس با عبور دادن فلز از بین غلتک‌ها ضخامت محصول کمتر می‌شود.
در هنگام نورد، فلز خاصیت‌هایی چون شکل پذیری آسان، چکش خواری بهتر پیدا خواهد کرد. این ویژگی‌ها باعث تغییر شکل آسان محصول در زیر غلتک‌های چدنی و تبدیل آن به ورق فلزی می‌شود. سپس به وسیله دستگاه ضخامت سنج کنترل نهایی ضخامت ورق فولادی انجام شده و آماده ارسال و بسته بندی می‌گردد.
طبق این روش سنگ آهن ذوب شده در کوره به صفحات فلزی در ضخامت‌های متفاوت تبدیل می‌شود. ورق فولادی تولید شده با نورد گرم در صنعت ماشین سازی، ساخت و ساز، ساخت تجهیزات کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از فرآیند نوردکاری سرد برای تولید صفر تا صد ورق فولادی استفاده نمی‌شود زیرا سرعت ساخت و غلتک کاری آن نسبت به نورد گرم کندتر می‌باشد. از نورد سرد بیشتر برای صاف و صیقلی کردن سطح ورق استفاده می‌شود.
تولید ورق فولادی و نکات اساسی آن در مرحله نورد
در تولید ورق فولادی یکی از مهمترین پارامترهای تاثیر گزار بر کیفیت ورق فولادی در کارخانجات تولیدی، بررسی مشخصات سطوح تمام شده آن ها است، چرا که هدف اصلی تولید کنندگان ورق فولادی، برآورده کردن نیازهای مشتری می باشد تا بتوانند خرید آهن و ورق خود را با اطمینان کامل انجام دهند.
ناهمواری های روی سطوح ورق‌های آهنی باید به گونه ای باشد که مشتری از قابلیت پرس آن ها با محصولات کمپانی های دیگر تولید کننده ورق های آهنی اطمینان حاصل کند. یکی دیگر از پارامتر هایی که تولید کنندگان باید هنگام تولید ورق های فولادی با کیفیت مد نظر داشته باشند، این است که قسمت های برجسته از این ورق ها از طریق رنگ آمیزی مشخص شوند.
هدف از چنین کاری متقاعد شدن مشتری در رابطه با کیفیت بالای ورق فولادی و رنگ پذیری یکنواخت آن است.
بدیهی است که جهت اطمینان از کیفیت آهن های تولید شده و کنترل فرآیندهای اساسی مانند نورد، ابتدا لازم است پارامترهای کلیدی در رابطه با این مسئله شناسایی شده و در ادامه یک مدل ریاضی جهت توصیف پارامترهای بدست آمده پیاده سازی شود.
یکی از مهمترین وظایف سیستم کنترل نیروی نورد، دستیابی به سطح بالایی از کیفیت ورق های فولادی و تولید ورق فولاد در ضخامت مطلوب است که برای این کار باید نیروی لازم جهت کاهش ضخامت ورق ها برآورد گردد. به علت تاثیر گذاری پارامترهای متعدد در فرایند نورد، لازم است نیروی مورد نیاز ابتدا در یک مدل ریاضی تخمین زده شود.
متنوع بودن ورق فولادی را می‌توان مزیت و در عین حال یک عیب دانست. در واقع گستردگی کالا در این حوزه موجب شده تا دست تولید کننده در انتخاب ماده اولیه برای ساخت و ساز باز باشد. اما همین نکته می‌تواند به سردرگمی در هنگام خرید نیز منجر شود.
به طور عمده ورق‌های فولادی که در بازار آهن آلات خرید و فروش می‌شوند، به دو گروه اصلی ورق سرد و گرم قابل تقسیم هستند. این دسته بندی تحت تاثیر روش تولید انجام می‌گیرد.
ورق‌هایی که در دمای بالا و از اسلب نورد شده به دست می‌آیند، به دلیل تحولاتی که در ساختار ماده رخ می‌دهد، از استحکام بالایی برخوردار هستند.
این گونه ورق‌ها در بازار با نام ورق گرم و یا ورق سیاه شناخته می‌شوند. بالا بودن دما در این روش تولید ورق باعث ایجاد شدن لایه‌های اکسیدی می‌گردد که تحت فرایندهای مشخصی این لایه‌ها را از بین می‌برند.
رایج‌ترین ورق‌های سیاه بازار به صورت زیر هستند:
- ورق st۳۷
- ورق st۵۲
- ورق A۵۱۶
- ورق A۲۸۳
ورق اسیدشویی
در مقابل این گروه، ورق‌های سرد قرار می‌گیرند. محصولی که از خط نورد گرم خارج می‌شود در دماهایی به مراتب کمتر، نورد می‌شود تا ورقی با خواص جدید تولید شود.
کم بودن دما برای مقطع فولادی، نورد را سخت تر می‌کند. چرا که تغییر شکل فولاد در دماهای پایین، کار آسانی نخواهد بود. البته با استفاده از روانسازهای روغنی، این فرایند کمی سهل‌تر می‌شود.
به همین خاطر ورق سرد را اغلب با نام ورق روغنی می‌شناسند.
کم بودن سرعت نورد در این روش، به دلیل پایین بودن دما، محصولی با کیفیت سطح بالا در کنار استحکام مطلوب را فراهم می‌کند. در نتیجه در تولیدات خود اگر به دنبال زیبایی هستید، حتما به سراغ ورق‌های سرد یا روغنی بروید.
ورق روغنی پس از تولید، برای افزایش استحکام، گالوانیزه می‌شود. پس از این مرحله برای زیبایی بیشتر با پوشش‌های رنگی، رنگ آمیزی می‌گردند. کرکره ملموس‌ترین مثال برای کاربرد ورق رنگی است.
در کنار دو گروه اصلی ورق سرد و گرم، گروهی به نام ورق استیل نیز وجود دارد. متمایز بودن این ورق فولادی نسبت به سایر گروه‌ها علاوه بر تفاوت در نوع آلیاژ، تفاوت در تامین آن است.
انواع ورق استیل مورد نیاز کشور از طریق واردات تامین می‌شود.
به همین خاطر قیمت ورق استیل متفاوت از سایر ورق‌های فولادی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
مهمترین خصیصه ورق‌های استیل، مقاومت به خوردگی و اکسیداسیون می‌باشد. این ویژگی برای آن دسته از خریدارانی که به دنبال تضمین عمر بالای محصول خود هستند، بهترین گزینه است. به همین دلیل، تولید کنندگان تجهیزات آشپزخانه و کارخانه‌های محصولات شیمیایی از متقاضیان این نوع کالا هستند.
از دلایل دیگری که باعث متمایز شدن این محصول از ورق‌های سرد و گرم می‌شود، ظاهر فوق العاده زیبا و براق آن است.
ورق استیل به دلیل قابلیت پرداخت و پوشش دهی در رنگ‌های مختلف، در زیبا سازی نمای ساختمان و فضای داخل کابین آسانسور مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اکنون که با انواع ورق فولادی آشنا شدید، شما به عنوان یک مصرف کننده داخلی ورق باید پیش از خرید به چندین نکته توجه داشته باشید:
ضخامت
انواع ورق در ضخامت‌های مختلف تولید می‌شود. ضخامت بر وزن و انعطاف پذیری تاثیر دارد. به نحوی که ورق‌های ضخامت بالا به صورت برش خورده عرضه می‌گردند.
بنابراین ضخامت از مهمترین عوامل موثر بر خرید شما است.
نوع آلیاژ
گرچه آهن، کربن و گوگرد از مهمترین عناصر سازنده فولاد هستند، اما بسیاری از عناصر آلیاژی دیگر با مقادیر حتی ناچیز نیز در ساختار فولاد یافت می‌شود. هر کدام از این عناصر در ایجاد یک خاصیت منحصر به فرد دخالت دارند.
به طور مثال ورق سیلیسیم، منگنز و فسفر موجود در ساختار ورق A۵۱۶ به ایجاد مقاومت بالا در برابر شعله کمک کرده است. به همین دلیل شما باید به عنوان خریدار به هدف خود از خرید ورق اشراف کامل داشته باشید. همچنین باید بدانید که به دنبال کدام خواص فولاد هستید.
برند تولید کننده
خوشبختانه در سراسر کشور تولید کنندگان متعددی در تولید ورق فولادی، مشغول به فعالیت هستند. هر کدام از این واحدهای تولید محصول خود را با کیفیت مختلفی روانه بازار می‌کنند.
تجربه نشان داده که اگر به دنبال محصول با کیفیت هستید، باید به سراغ تولید کنندگان برتر بروید.
حمل و نقل
در کنار هزینه خرید ورق، هزینه حمل و نقل از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. هزینه‌های مربوط به حمل ونقل ارتباط مستقیمی با نحوه ارسال و فاصله مبدا و مقصد بار دارد. بنابراین پیش از خرید باید از این مورد مطمئن شوید.
در این مطلب بر آن هستیم تا به بررسی نکاتی مهم در فرآیند تولید ورق فولادی بپردازیم . سخت ترین بخش تولید این ورق ها ، انتخاب مواد می باشد. مواد انتخاب شده تاثیر به سزایی بر طرح، هزینه، فرآیند تولید و عملکرد فولاد دارند. در این مقاله از مزایا و محدودیت هایی که مواد تولیدی ورق فولادی دارند خواهیم گفت.
فرآیند تولید ورق فولادی چگونه است؟
نوع مواد
فاکتورهای زیر در انتخاب ضخامت فولاد و مواد، تاثیر گذار هستند:
-
مقاومت بالای محصول
-
محدودیت وزن
-
محدودیت هزینه
-
مقاومت در برابر زنگ زدگی
-
فرآیند جدا سازی
-
دسترسی مواد
-
ضخامت فولاد
مواد ساخت ورق های آهنی یا فولادی در ضخامت های استاندارد موجود است. ضخامت درون ورق ها بر اساس اندازه، وزن و باری که بر آنها کار می کنند می باشد. به همین دلیل، شبیه سازی ساختاری انجام می شود تا ضخامت مودر نیاز ورق ها محاسبه گردد.
مواد ورق فولادی در درجه های مختلف و متنوعی در بازار موجود می باشند. این ورق ها با استفاده از فرآیندهای نورد سرد و نورد گرم تولید می شوند. همچنین نوع عملکرد و فرآیند نور ورق های آهنی بر خصوصیات و ویژگی های آنها تاثیر می گذارد.ورق های گالوانیزه، ورق هایی هستند که از روکش فلزی ساخته شده اند. روکش فلزی به مقاومت در برابر زنگ زدگی کمک فراوانی می کند. ورق های گالوانیزه با نمونه های معمولی، طرح دار، طرح یا شیار عمقی، عمق بسیار ، در دسترس می باشد.
شرکت سعادت توس پایا تامین کننده انواع ورق فولادی در ایران می باشد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه خرید ، فروش و قیمت ورق فولادی با کارشناسان ما تماس بگیرید
